کوپلر و انواع آنکوپلر ها که قطعات اتصال دهنده مکانیکی آرماتور ها هستند ، سالهاست در کشور های خارجی به جای وصله استفاده می شوند. این قطعات، آرماتورها را در راستای هم و بدون خروج از مرکزیت به یکدیگر متصل می کنند، بسیار سبک تر از وصله ها هستند، تراکم آرماتور ها را کاهش می دهند و بتن ریزی را بسیار آسان می کنند. افزون بر این، صرفه اقتصادی دارند و سرعت اجرا را بالا می برند.
انواع کوپلر
کوپلر استاندارد :
یکی از متداولترین نوع کوپلر، کوپلر استاندارد میباشد.این نوع کوپلرها برای آرماتورهایی با سایز یکسان و در حالتی که یکی از آرماتورها امکان چرخش داشته باشند، مورد استفاده قرار میگیرند .رزوه های داخلی هر دو طرف این نوع کوپلر راستگرد میباشد و میبایست هر یک از آرماتورها از هر طرف تا نیمه کوپلر، به طور کامل بسته شوند.
کوپلر تبدیل :
این گروه از کوپلرها قابلیت به هم پیوستن دو آرماتور با سایزهای مختلف را دارند در حالتی که کوپلر امکان چرخش داشته باشد. هر دو رزوه این نوع کوپلر راستگرد بوده و نحوه بستن آن همانند کوپلر استاندارد میباشد. در صورتنیاز مصرفکننده این نوع کوپلر با هر سایز مورد نیاز تولید میشود.
کوپلر جوشی :
کوپلر جوشی روشی مناسب برای اتصال آرماتور به سطح یک بنای فلزی را فراهم می کند.
یک طرف این نوع کوپلر دارای رزوه های باریک از یک سو می باشد که از کوپلرهای استاندارد کوچکتر است.انتهای دیگر این کوپلرها مستقیماً به سطح فلزی جوش خورده اند.
این نوع کوپلرها برای سطوح فلزی مناسب میباشند.
کوپلر انتهایی :
مهاربندی آرماتورها با بخشی از بتن (اتصال تیر به ستون) بوسیله خم انتهای آرماتور ایجاد می گردد. این امر موجب بوجود آمدن مشکلات بسیاری در موقعیت آرماتور و افزایش تراکم می گردد. کوپلر انتهایی جایگزین خم انتهای آرماتور شده و متعاقباً موجب کاهش تراکم و آسان سازی موقعیت آرماتور می گردد.
تحمل نیرو توسط این نوع کوپلرها بر مبنای تئوری مخروط برش در بتن صورت می گیرد.
کوپلر پیچی :
کوپلر پیچی روشی مقرون به صرفه برای اتصال دو آرماتور میباشد. در استفاده از این نوع کوپلرها نیازی به ایجاد رزوه در انتهای آرماتور نبوده و همچنین نیاز به چرخاندن آرماتور داخل کوپلر نیز نمیباشد.
انتهای آرماتور در داخل کوپلر توسط دو حائل دندانه دار احاطه شده و پیچهای تعبیه شده بر روی کوپلر، روی آرماتور محکم میشوند و انتهای مخروطی پیچها روی آرماتور قرار میگیرند.
کوپلر موقعیت :
این نوع از کوپلرها برای حالتی طراحی شدهاند که دو آرماتور قادر به حرکت نبوده و در دو بخش از سازه بتنی مجزا از یکدیگرقرار گرفتهاند.
این کوپلرها از سه بخش قطعه نر، قطعه ماده و مهره قفلکننده تشکیل شدهاند. قطعه نر ، دارای یک رزوه داخلی و یک رزوه خاجی موازی میباشد. قطعه ماده نیز داری رزوه داخلی موازی می باشد و مهره قفل کننده برای محکم نگهداشتن اتصال بین دو آرماتور هنگامیکه درجه انطباق صحیح بدست آمدهباشد استفاده میشود.
با توجه به مشکلات عدیده اجرایی در سازه های سنگین به دلیل استفاده از میلگرد های قطور به کار گرفتن وصله مکانیکی راهگشا بوده و علاوه بر ایجاد اتصال مطمئن و مستحکم تر از ارماتور مصرفی سایر مشکلات جانبی در سازه های بتنی را نیز بر طرف می کند.
در هر سازه بتنی در حدود ١۵ درصد ارماتور مصرفی به صورت اورلب در بتن دفن محدودیتهای ایین نامه ایبه ضایعات تبدیل میگردد.با استفاده از اتصالات مکانیکینتنها از دفن ارماتور به صورت پوششی ارماتور جلوگیری به عمل می اورد بلکه ضایعات ارماتور به حداقل کاهش مییابد.
مزایای استفاده از اتصالات مکانیکی نسبقت به اتصال اورلب به شرح ذیل بیان میشود:
١-کاهش تراکم ارماتور
٢-صرفه جویی در میلگرد مصرفی
٣-کاهش هزینه های اماده سازی و نصب
۴-قابل استفاده در قطرها و شکل ها و طول های مختلف ارماتور
۵-استحکام کافی و تحمل نیروها به هنگام صدمه دیدن ارماتور
۶-یکپارچه عمل نمودن ارماتور در محل اتصال
٧-در امتداد هم قرار گرفتن محور ارماتورها در محل نصب
٨-امکان استفاده از تمام طول شاخه ارماتور و نداشتن ضایعات